Gereformeerd zijn I – identiteit

Wij zijn gereformeerd, ik ben gereformeerd, wat zeggen we daarmee? Het is zeker niet zomaar een naam dragen, of ergens bij willen horen. We zeggen daarmee iets over onszelf,  over wat en wie we zijn, willen zijn, behoren te zijn. Met gereformeerd zijn willen we laten zien wat het kenmerkende van ons is, wat onze overtuiging is, waar we voor staan, hoe we bekend willen staan en welke roeping dat voor ons met zich meebrengt. Je kunt zelfs zeggen: het gaat ons bestaan aan.

Gereformeerd zijn betreft daarom, wat we kunnen noemen: onze identiteit.

Autonome identiteit
Het begrip “identiteit” staat momenteel in de volle aandacht vanwege de genderideologie. Het is daarom goed eerst iets meer te zeggen over identiteit en het bepalen ervan. Daarna bezien we wat het betekent dat het gereformeerd zijn onze identiteit is.

Een identiteit betreft je persoonlijkheid: wie ben ik, waarvoor leef ik? In onze tijd wordt je “gender” vaak gelijkgesteld aan je identiteit. Gender wil zeggen hoe jij je geslachtelijkheid (M/V/anders) beleeft en je eigen seksuele voorkeur (homoseksueel of heteroseksueel) ervaart.¹ Zo schrijft prof. dr. A.L.T de Bruijne in zijn recente boek “Verbonden voor het leven” dat homoseksualiteit tegenwoordig  een zaak van ‘identiteit’ is.² Volgens hem zou dit in de Bijbeltijd niet zo zijn geweest, waarom onze beoordeling van homoseksualiteit vandaag de dag anders moet zijn dan de Bijbel aangeeft. Want als homoseksualiteit of genderbeleving je identiteit is, wat kun je daaraan veranderen?  Dan moet je het accepteren, aldus prof. De Bruijne

Bij zo’n identiteitsbepaling is wat jij als mens voelt en beleeft, bepalend voor wie je ten diepste bent. Dan kun je je met lichamelijke kenmerken van een jongen toch een meisje voelen. Dat is dan, zegt men, je identiteit. En die identiteit moeten we respecteren. Daar moeten anderen, zelfs ouders, vanaf blijven. Dat is iemands recht, want het gaat om het eigene van jezelf.

Maar zo’n identiteitsbeschouwing  gaat uit van de mens en zijn autonomie, en niet van zijn Schepper.

Beeld van God als identiteit
Als je als gelovige uitgaat van God als je Schepper, let je erop hoe Hij je geschapen heeft en tot wie Hij je gemaakt heeft. Je weet uit Gods Woord: God heeft de mens goed en naar Zijn beeld geschapen (Gen. 1). Mannelijk en vrouwelijk. Met een ambt, een opdracht, een roeping om beeld van God te zijn. Zo was de identiteit van Adam en Mannin voor de zondeval. Ze waren mannelijk en vrouwelijk geschapen om tot Gods eer te leven en  te werken in verbondsverhouding tot Hem. Ze ontvingen eigenschappen om de roeping van hun ambt uit te voeren; dat vormde samen hun identiteit. Daarbij kwam dat ze voor hun ambt door God gezegend werden en voorzien van al het nodige.

Nu is door de zondeval de mens verdorven geraakt. Zijn identiteit van beeld van God zijn, blijft als roeping bestaan, maar de eigenschappen (ware gerechtigheid en heiligheid) ervoor bezit hij niet meer.  Door zijn eigen schuld heeft hij zich van al die gaven beroofd (HC zondag 4). God blijft alle mensen ook nu houden aan hun roeping (beeld van Hem), en handhaaft daarbij Zijn verbondseis.

Maar – nu komt het wonder van genade – God heeft in Christus mensen uitverkoren om hen door wedergeboorte weer tot Zijn kinderen te maken. Deze kinderen zijn “uit God”, ze nemen uit genade Christus als hun enige Verlosser aan (Joh. 1:12,13). Door Christus’ verlossingswerk en de vernieuwende kracht van Zijn Geest kunnen zij weer beeld van God zijn, zij het niet volmaakt (Rom. 8:29;2 Kor. 3:18;Ef. 4:24, Kol. 3:10).

Herstelde identiteit
Dat proces van vernieuwing zet zich door in het leven van de gelovigen en betekent een herstelde identiteit. Ze zijn gekocht en betaald door Christus’ bloed en zo Zijn eigendom geworden. Ze krijgen als vernieuwde mensen van God alle gaven en krachten om nu voortaan voor Hem te leven. Bij hun doop werd dit alles als Gods vaste verbondsbeloften afgebeeld en verzegeld. Bij het afleggen van hun geloofsbelijdenis hebben ze daar van harte ja en Amen op gezegd, .  

De identiteit die wij als gelovigen hebben ligt dus in het scheppende en herscheppende werk van God.  Het is de identiteit dat wij God toebehoren en eigendom van Christus zijn: een koninklijk priesterschap om de grote daden van God te verkondigen (1 Petr. 2:9). Deze identiteit getuigt van Gods genade en houdt de roeping en plicht om Gods genadegaven te gebruiken in het verbondsleven met Hem.

We zullen in het volgende artikel nader zien hoe het begrip “gereformeerd” hiervan een nadere omschrijving is. 

¹ S. de Marie: Wie ben ik? – Identiteit en gender zoals God het bedoeld heeft, De Bazuin 2022, jg 16, no. 01,  ² S. de Marie: Verboden verbonden, De Bazuin 2023, jg 17, nr. 05.

                                                                                                       (Wordt vervolgd)