Zijn onze kerken veranderd? (1)

Een analyse van de synodebesluiten van GS Dalfsen 2024

Veranderingen ten goede of ten kwade?
Veranderingen kunnen soms heel sluipend optreden, zodat je ze maar moeilijk vaststelt. Toch kan er gaandeweg zomaar een heel ander systeem of leefwereld zijn ontstaan, waarin sommigen zich niet meer thuis voelen of er de weg niet meer in weten te vinden.

Zo kan dat zijn met de digitale wereld waarin beetje voor beetje een verschuiving optreedt van analoog naar digitaal, van schriftelijk naar digitaal, van mondeling naar digitaal. Communicatie vindt veel minder persoonlijk plaats in ontmoetingen of telefoongesprekken en veel meer via internet of social media. Daar kunnen met name ouderen die hier niet in meegegaan zijn, zich behoorlijk ontredderd bij voelen.

Aan de andere kant worden anderen stap voor stap meegenomen in het proces, waarbij voor hen al het nieuwe vanzelfsprekend lijkt, en er juist geen breuk ervaren wordt met het verleden, terwijl die er toch wel degelijk is. Zo vinden de meesten van ons het intussen gewoon om elkaar appjes te sturen zonder echte communicatie.

Er kunnen dus ingrijpende veranderingen plaatsvinden die een grote impact hebben, maar die zich toch heel sluipend, heel geleidelijk, hebben ontwikkeld als een soort stille maar wel doorgaande revolutie. Hoe dat ervaren wordt, is dus verschillend. De grote vraag is of het werkelijk een verbetering of juist verslechtering is.

Laat ik opmerken dat nieuwe ontwikkelingen niet per definitie slechter zijn, ze kunnen wel degelijk een verbetering inhouden. Maar steeds zal bij nieuwe ontwikkelingen de vraag moeten worden beantwoord: zijn we hiermee op de goede weg?

Om hierop een antwoord te kunnen geven, moeten de ontwikkelingen worden getoetst. Je moet daarvoor niet op je gevoel afgaan, ook niet zonder meer anderen volgen, maar normen toepassen. Dat geldt voor ontwikkelingen in de maatschappij maar dat geldt zeker voor ontwikkelingen in de kerk.

We zijn gewaarschuwd
In de periode 1985-2003 en daarna heeft zich in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) een proces voltrokken dat sluipend begon en eindigde in een groot verval van die kerken. Eerst waren het veranderingen in de houding t.o.v. buitenstaanders die opgenomen werden in de redactie van het ND en in de verbreding van het GPV. Ook ging men anders denken over de zogenaamde gereformeerde gezindte. Dat was destijds reden om in 1991 de vereniging Reformanda op te richten.  Gaandeweg werd de samenwerking ook kerkelijk intensiever waarbij er steeds meer tolerantie te zien was m.b.t. onschriftuurlijke gedachten.

Prof. G. Dekker, godsdienstsocioloog, schreef in 2013 daarover een boek “De doorgaande revolutie; de ontwikkeling van de Gereformeerde Kerken in perspectief’’.
We hebben daar in het verleden in De Bazuin in een zestal artikelen aandacht aan gegeven onder de titel “Van gereformeerde naar verwereldlijkte kerken”.

Het zou een grote misrekening zijn, als wij nu zouden denken dat de kerk van vandaag – na wat we ervaren hebben in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) – niet langer bloot staan aan gevaarlijke veranderingen. Het Oude en Nieuwe Testament staan vol voorbeelden van veranderingen door aanpassing aan de wereld en haar afgoden en door opstaan van dwaalleraars. Juist naarmate we de dag van de wederkomst van Christus zien naderen, zal het voor de kerk zwaarder worden met aanvallen van buitenaf en van binnenuit.
Die gevaren zijn voor ons beschreven om ons te waarschuwen om daarin niet mee te gaan.

Aan de andere kant werkt de Heilige Geest ook uit dat we mogen groeien in geloof, dat er door Hem doorgaande reformatie is en toename van de kennis van onze Heiland Christus samen met alle heiligen. Er zijn dus in de kerk steeds veranderingen ten kwade mogelijk maar daarnaast zeker ook veranderingen ten goede.

Stellen we vast dat er veranderingen zijn, dan moet de vraag zijn: zijn die ten goede, zijn die naar Gods Woord en overeenkomstig de belijdenis van de kerk, die Gods Woord spreekt? Daarbij hoort ook de vraag: zijn die veranderingen naar de afgesproken kerkorde, die de vrede in de kerk moet dienen (NBG art. 32)?

Besluiten van GS Dalfsen 2024
De reden om hier speciaal bij stil te staan is het feit dat er door GS Dalfsen 2024 een aantal besluiten zijn genomen die mijns inziens haaks staan op eerdere synodebesluiten van DGK.

Het gaat om de volgende besluiten met de bijbehoren pagina’s in de Acta (https://www.dgkh.nl/wp-content/uploads/2024/07/2024-Dalfsen-Acta_generale_synode.pdf)

De corresponderende synodebesluiten uit het verleden zijn daarbij vermeld.

1. ICRC
GS Dalfsen 2024, art.7.01, art. 7.03, Acta pag. 25,30;
GS Emmen 2009, art. E.1.2.9, E.1.3.4, E.1.4.4, Acta https://www.dgkh.nl/wp-content/uploads/2020/07/acta_generale_synode_emmen_2009.pdf, pag. 128-130.

2. CGK
GS Dalfsen 2024, art.7.01, art. 7.03, Acta pag. 25,30;
GS Mariënberg 2005, art. 25G, Acta https://dgkh.nl/wp-content/uploads/2020/07/acta_generale_synode_marienberg_2005.pdf, pag. 70-75.

3. Vrouwenstemrecht:
GS Dalfsen 2024, Besluiten [d] 16 maart 2024 (gezamenlijke buitengewone generale synode van DGK met GKN), Acta pag. 35;
GS Mariënberg 2005, art. 25 A, Acta pag 23-29.

4. Liedboekliederen
GS Dalfsen 2024, Besluiten [d] 16 maart 2024 (gezamenlijke buitengewone generale synode), Acta pag. 35;
GS Mariënberg 2005, art. 25 Ec, Acta pag. 42-66.

5. Huwelijksformulier 2008
GS Dalfsen 2024, Besluiten [d] 16 maart 2024 (gezamenlijke buitengewone generale synode), Acta pag. 35;
GS Mariënberg 2005, art. 25 Eb, Acta pag 40-42.

6. Opleiding tot de dienst des Woords
GS Dalfsen 2024, art. 5.01, Acta pag. 19-22;
GS Hasselt 2011, art. 7.01, Acta pag. 131-134,
https://www.dgkh.nl/wp-content/uploads/2020/07/acta_generale_synode_hasselt_2011.pdf.

7. Zusterkerkrelatie met Abbotsford
GS Dalfsen 2024, art. 6.01 en 7.02, Acta pag. 23-30;
GS Emmen 2009, art. 97,98, Acta pag. 117-120,
GS Groningen 2014, art. 7.05, Acta pag. 57-66, Art. C.03.2 pag. 330-342,
https://www.dgkh.nl/wp-content/uploads/2020/07/acta_generale_synode_groningen_2014.pdf.

8. Open avondmaal
GS Dalfsen 2024, art. 7.01, Acta pag. 25-30;
GS Mariënberg 2005, art 25 J. Acta pag. 83-85.

Wat opvalt is dat niet eerder binnen het kerkverband van DGK op een generale synode op zo’n schaal de inhoud van voorgaande synodebesluiten is tegengesproken.

Bij de behandeling van de besluiten die de zusterkerkrelatie met LRC Abbotsford betreffen, werd aan de synodetafel zelfs de zaak van verandering binnen DGK aan de orde gebracht (Acta pag. 23, 28: “wij zijn veranderd”).

In de komende artikelen wil ik de betreffende besluiten van GS Dalfsen recht doen door ze zo goed mogelijk weer te geven, en ze vervolgens te vergelijken met wat vroegere DGK-synoden over dezelfde zaken hebben besloten. Door in bovenstaande overzicht alle vindplaatsen te vermelden, is het voor de lezers mogelijk te controleren of mijn beoordelingen wel juist zijn.
Over een aantal zaken is al uitvoerig geschreven op de site, daar zal naar verwezen kunnen worden.

Het doel van deze artikelen is om na te gaan in hoeverre er sprake is van veranderingen ten goede of ten kwade. Ook is het mijn bedoeling om te onderzoeken of er aan de betreffende besluiten een gemeenschappelijke ontwikkeling ten grondslag ligt. 

Tenslotte wil ik aandacht geven aan de vraag hoe nu om te gaan met geconstateerde veranderingen.

                                                                                                                    (wordt vervolgd)

Pdf maken (via Printen)